Đề xuất hộ kinh doanh có doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm không phải chịu thuế

Sáng 29/8, Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách cho ý kiến dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi).

Theo Báo cáo một số vấn đề lớn trong giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) của Uỷ ban Tài chính, Ngân sách, tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, khi thảo luận về m???c doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế giá trị gia tăng (GTGT), một số ý kiến đề nghị quy định cụ thể trong Luật mức ngưỡng doanh thu không chịu thuế GTGT, không giao Chính phủ quy định. Có ý kiến đề nghị quy định mức ngưỡng doanh thu trong Luật và giao Uỷ ban Thường vụ Quốc hội thẩm quyền điều chỉnh hoặc giao Chính phủ quy định cụ thể.

Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho rằng, việc sửa đổi, điều chỉnh quy định về ngưỡng doanh thu hàng năm thuộc diện không chịu thuế GTGT là cần thiết và cần được quy định cụ thể trong Luật nhằm xác lập căn cứ pháp lý rõ ràng, minh bạch và bảo đảm phù hợp, tuân thủ quy định của Hiến pháp là “các khoản thu, chi ngân sách nhà nước phải được dự toán và do luật định”. 

Luật Thuế GTGT số 31/2013/QH13 cũng đang quy định cụ thể m???c doanh thu không chịu thuế GTGT (100 triệu đồng/năm). M???c doanh thu 100 triệu đồng/năm nếu được tính theo tỷ lệ tăng GDP và CPI bình quân từ năm 2013 đến nay thì sẽ là 285 triệu đồng. Theo số liệu tính toán của Bộ Tài chính, nếu xây dựng m???c doanh thu không chịu thuế là 200 triệu đồng/năm thì số lượng hộ, cá nhân kinh doanh thuộc diện nộp thuế sẽ giảm 620.653 hộ, số thu NSNN sẽ giảm khoảng 2.630 tỷ đồng; nếu m???c doanh thu không chịu thuế là 300 triệu đồng/năm thì số lượng hộ, cá nhân kinh doanh thuộc diện nộp thuế sẽ giảm 734.735 hộ, số thu NSNN sẽ giảm khoảng 6.383 tỷ đồng.

Tại phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 8/2024, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã kết luận theo hướng “các cơ quan thống nhất mức ngưỡng cụ thể quy định trong Luật, phù hợp tình hình kinh tế - xã hội và giao Uỷ ban Thường vụ Quốc hội thẩm quyền điều ch???nh phù hợp với từng thời kỳ”.

Tiếp thu ý kiến Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách và Cơ quan soạn thảo thống nhất chỉnh lý và quy định tại khoản 25 Điều 5 dự thảo Luật nội dung: Hàng hóa, dịch vụ của hộ, cá nhân kinh doanh có m???c doanh thu hàng năm từ hai trăm triệu đồng trở xuống, trường hợp chỉ số giá tiêu dùng (CPI) biến động trên 20% so với thời điểm Luật này có hiệu lực thi hành hoặc thời điểm điều chỉnh gần nhất thì Chính phủ trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh m???c doanh thu tại khoản này phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội từng thời kỳ.

Góp ý về nội dung này, đại biểu Mai Văn Hải (Đoàn Thanh Hóa) cho rằng, theo tính toán của Bộ Tài Chính thì nếu tăng lên mức dưới 200 triệu đồng/năm không phải chịu thuế GTGT thì ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách nhà nước không lớn. Song đề xuất cần đánh giá thêm những khía cạnh kinh tế - xã hội khác.

Theo đại biểu, nếu nâng mức lên dưới 200 triệu đồng thì số hộ kinh doanh cá thể phát triển khá tốt. Tuy nhiên hạn chế là có thể hộ kinh doanh không muốn phát triển thành doanh nghiệp để nộp thuế khoán. Mặt khác, cũng đặt ra vấn đề quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa cũng như vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm. Do đó, đại biểu đề xuất cân nhắc nên giữ nguyên ở m???c doanh thu 100 triệu đồng/năm không chịu thuế GTGT.

Bên cạnh đó, đại biểu Mai Văn Hải đề xuất cân nhắc việc quy định khi CPI biến động trên 20% thì Chính phủ sẽ đề xuất Ủy ban Thường vụ để điều chỉnh. “Tôi nghĩ nếu bình thường kinh tế vĩ mô ổn định như thế này thì tăng tỷ lệ phần trăm cũng ít khi xảy ra. Nhưng đặt giả thiết nếu có biến động lớn cứ tăng liên tục, giảm liên tục như thế thì sinh ra một vấn đề phải điều chỉnh liên tục rất mất công” - đại biểu nói. Đại biểu đề xuất nên quy định tăng hay giảm để giao cho Chính phủ căn cứ vào điều kiện, tình hình kinh tế - xã hội để quyết định việc điều chỉnh cho phù hợp. 

Cho ý kiến về dự thảo Luật, đại biểu Trịnh Xuân An (Đoàn Đồng Nai) nhấn mạnh, Luật Thuế giá trị gia tăng là đạo luật tác động sâu rộng tới toàn xã hội, mọi người, mọi nhà; do đó, Việt Nam cần có một sắc thuế thực sự hiện đại, khách quan nhưng cũng phải đúng bản chất của thuế gián thu.

Thuế giá trị gia tăng khác với các loại thuế khác vì đạo luật này cần có những “đường ray” để các quy định có tính khách quan. Nhấn mạnh điều này, đại biểu Trịnh Xuân An cho rằng, những nội dung trong dự thảo Luật cần hướng tới sự phổ quát, không đi v??o tr???c tiếp đối tượng nào để tránh việc quy định quá cụ thể làm mất tính khách quan của loại thuế này.

Góp ý về m???c doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế GTGT, đại biểu đồng tình nâng lên mức 200 triệu đồng/năm và đồng ý giao thẩm quyền cho Uỷ ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh m???c doanh thu tại khoản này phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội từng thời kỳ.

Tuy nhiên, đại biểu đề nghị cân nhắc nghiên cứu thêm về quy định điều chỉnh m???c doanh thu bán hàng gắn chỉ số giá tiêu dùng (CPI). Nêu rõ thuế khoán này gắn với thuế thu nhập cá nhân, gắn với mức gia cảnh, theo đại biểu “nên chăng chúng ta phải có một tiêu chí gắn với giảm trừ gia cảnh”./.