Bản sắc người Sán Chay từ góc nhìn trang phục dân tộc

Người Sán Chay có các tên gọi khác như Hờn Bán, Chùng, Trại..., nhóm địa phương có Cao Lan và Sán Chỉ thuộc nhóm ngôn ngữ Tày - Thái (ngữ hệ Thái - Ka Ðai). Dân tộc Sán Chay có 201.398 người, sinh sống tập trung tại tỉnh Thái Nguyên với 39.472 người, tỉnh Quảng Ninh 16.346 người, tỉnh Phú Thọ 4.278 người và một số tỉnh thành khác trong cả nước.

Nền văn hoá Sán Chay giàu bản sắc phản ánh qua hệ thống các lễ hội lâu đời, phong tục, tín ngưỡng, chuyện cổ tích, thơ ca. Đồng bào Sán Chay yêu thích hát ví, hát dân ca, hát soóng cọ, ca đám cưới, hát ru. Phổ biến là hát sình ca, lối hát giao duyên nam nữ gồm 2 loại: Hát ở bản về ban đêm và hát trên đường đi hoặc ở chợ. Các điệu múa dân gian có điệu múa "chim gâu", múa “tắc xình” múa trống, múa đâm cá. Trò chơi dân gian có đánh cầu lông, đánh quay, ngày hội có biểu diễn trò "trồng chuối", "vặn rau cải".

Trong đời sống tín ngưỡng, đồng bào Sán Chay thờ cúng tổ tiên trong nhà, ngoài ra còn thờ trời đất, thổ công, bà mụ, thần nông, thần chăn nuôi... có hệ thống phong tục, tập quán với nhiều lễ hội truyền thống, tiêu biểu như phong tục cầu mùa - thể hiện khát vọng chinh phục thiên nhiên của người dân lao động. Nghi lễ dân gian này hiện lưu giữ nhiều phong tục, tập quán lâu đời của người Sán Chay.